ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Obowiązek zapewnienia pracownikom odpowiednich środków ochrony indywidualnej stanowi jednej z najważniejszych obowiązków, jakie nakładają na pracodawcę przepisy prawa pracy. Środki ochrony indywidualnej to wszelkie środki noszone lub trzymane przez pracownika w celu jego ochrony przed jednym lub większą liczbą zagrożeń związanych z występowaniem niebezpiecznych lub szkodliwych czynników w środowisku pracy, w tym również wszelkie akcesoria i dodatki przeznaczone do tego celu.
Środki ochrony indywidualnej to przede wszystkim odzież ochronna – ochraniacze brzucha, klatki piersiowej, barku oraz
• środki ochrony kończyn – ochraniacze stóp, obuwie ochronne, ochraniacze kolan, łokci, dłoni itd.,
• środki ochrony głowy – hełmy,
• środki ochrony twarzy i oczu – okulary ochronne,
• środki ochronny słuchu – nauszniki, wkładki przeciwhałasowe,
• środki ochrony układu oddechowego, izolujące cały organizm – kombinezony gazoszczelne,
• środki chroniące przed upadkiem z wysokości – szelki bezpieczeństwa.
Środki ochrony indywidualnej powinny być stosowane w sytuacjach, kiedy nie można:
• uniknąć zagrożeń lub
• wystarczająco ich ograniczyć za pomocą środków ochrony zbiorowej albo odpowiedniej organizacji pracy.

Należy pamiętać o tym, że możliwość zastosowania środków ochrony zbiorowej ma zawsze pierwszeństwo przed stosowaniem środków ochrony indywidualnej.
Rodzaje środków ochrony indywidualnej koniecznych dostosowania w danym zakładzie pracy i dla określonych stanowisk ustala pracodawca, po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami. Prawidłowy dobór środków ochrony indywidualnej musi być poprzedzony zebraniem i przeanalizowaniem informacji bezpośrednio związanych z przyszłym stosowaniem tych środków na danych stanowiskach pracy.
Informacje te powinny dotyczyć:
• rodzaju wykonywanej pracy,
• rodzajów oraz natężenia lub stężenia czynników szkodliwych i niebezpiecznych,
• poszczególnych części ciała pracowników narażonych na działanie czynników szkodliwych i niebezpiecznych,
• możliwego do zaakceptowania stopnia ograniczenia czynności niezbędnych podczas wykonywania pracy, w związku z używaniem środków ochrony indywidualnej,
• pozycji, w której wykonywana jest praca,
• konieczności przemieszczenia się i zasięgu działania środków ochrony indywidualnej,
• sposobu wentylacji pomieszczeń,
• stopnia uciążliwości pracy,
• niezbędnego czasu przebywania pracownika w sferze niebezpiecznej lub skażonej,
• dodatkowych zagrożeń zewnętrznych (np. zagrożenia pożarem).
Środki ochrony indywidualnej powinny być zaprojektowane i wykonane tak, aby możliwe było ich łatwe i prawidłowe założenie przez użytkownika oraz pozostawienie ich na właściwym miejscu przez przewidywany okres użytkowania, z uwzględnieniem panujących wokół warunków, wykonywanych ruchów i przyjmowania pozycji ciała. Z tego też względu należy zapewnić możliwość optymalnego stosowania tych środków do budowy ciała użytkownika za pomocą wszelkich właściwych środków, w szczególności odpowiednich systemów regulacji i mocowania lub przez zapewnienie odpowiedniego zakresu rozmiarów. Środki ochrony indywidualnej powinny być możliwie jak najlżejsze, z zachowaniem wymaganej wytrzymałości i skuteczności ich działania. Potwierdzeniem tych wymagań jest oznakowanie środków ochrony indywidualnej znakiem CE.

Środki ochrony indywidualnej dostarczane pracownikom powinny:
• być odpowiednie do istniejącego zagrożenia i nie powodować same z siebie zwiększonego zagrożenia,
• uwzględnić warunki istniejące w danym zakładzie pracy,
• uwzględnić wymagania ergonomii oraz stan zdrowia pracownika,
• być dopasowane do użytkownika,
• dać się dopasować względem siebie bez zmniejszania ich właściwości ochronnych – w przypadkach występowania więcej niż jednego zagrożenia i konieczności jednoczesnego zastosowania kilku środków ochrony indywidualnej.
• być przeznaczone do osobistego użytku. W wyjątkowych przypadkach środek ochrony indywidualnej może być używany przez więcej niż jedną osobę, o ile zastosowano działania wykluczające niepożądany wpływ takiego użytkowania na zdrowie i higienę użytkowników.
Prawa pracownika, a obowiązki pracodawcy
• Środki ochrony indywidualnej są własnością pracodawcy i dostarczanie ich pracownikom odbywa się w sposób nieodpłatny. Pracodawca zapewnia również środki ochrony indywidualnej osobom, które wykonują czynności inspekcyjne lub inne krótkotrwałe prace.
• Do obowiązków pracownika należy używanie przekazanych środków ochrony indywidualnej zgodnie z ich przeznaczeniem, natomiast pracodawca jest uprawniony do kontroli przestrzegania tego obowiązku i podejmowania działań zmierzających do jego wyegzekwowania (kary porządkowe).
• Do obowiązków pracodawcy należy konserwacja, pranie, odpylanie i odkażanie środków ochrony indywidualnej. Niedopuszczalne jest powierzenie tych czynności pracownikom.
• W przypadkach gdy środki ochrony indywidualnej utraciły swoją funkcję ochronną, ponieważ upłynął termin ich przydatności do użycia lub uległy uszkodzeniu, pracodawca zobowiązany jest niezwłocznie wyposażyć pracowników w środki spełniające tę funkcję.
• Jak już wcześniej wspomniano pracodawca ustala rodzaje środków ochrony indywidualnej i przewidywane okresy ich użytkowania po uprzedniej konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami. Postanowienia zawarte pomiędzy stronami powinny zostać określone w regulaminie pracy. Jeśli natomiast pracodawca nie jest zobowiązany do ustalenia regulaminu pracy, to postanowienia te powinny być zawarte w innym akcie wewnątrzzakładowym.
• Przy ustalaniu środków ochrony indywidualnej niezbędnych do stosowania przy określonych pracach pracodawca powinien uwzględnić wskazania zawarte w tabelach nr 1-3 załącznika nr 2 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
• Pracownik, który nie został wyposażony w środki ochrony indywidualnej wymagane na danym stanowisku pracy i brak tych środków powoduje bezpośrednie zagrożenie dla jego zdrowia i życia, może powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając niezwłocznie o tym fakcie swojego przełożonego lub pracodawcę.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *