Jedną z podstawowych powinności pracodawcy w zakresie bhp jest ocena ryzyka zawodowego występującego w zakładzie pracy. Przeprowadzenie oceny i dokumentacji ryzyka zawodowego to podstawowy obowiązek pracodawcy, który dotyczy każdego stanowiska pracy. Poinformowanie pracownika o ryzyku zawodowym powinno nastąpić przed dopuszczeniem do pracy. Pracownik powinien podpisać potwierdzenie poinformowania o zagrożeniach związanych z pracą, które należy dołączyć do akt osobowych pracownika. Udowodnienie, że pracownik został poinformowany o ryzyku, ma ogromne znaczenie, gdy dojdzie do szkód wyrządzonych mu przy wykonywanej pracy.

Zacznijmy od początku- czym jest ocena ryzyka zawodowego?

Ryzyko zawodowe to prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy (Polska Norma PN-N-18002).

Ocenę ryzyka zawodowego można rozumieć jako dokładne sprawdzenie i ocenę, co w miejscu pracy może zaszkodzić lub wyrządzić krzywdę pracownikom. Dzięki niej można zweryfikować czy zastosowano wystarczające środki ograniczające lub eliminujące zagrożenia oraz określić, co należy jeszcze zrobić, aby do tego doprowadzić.

Ocena ryzyka prowadzi do upewnienia się, że prawdopodobieństwo, iż ktoś ulegnie wypadkowi lub zachoruje wskutek występowania zagrożeń w miejscu pracy, jest na możliwie najniższym poziomie. Ma to wpływ na “kondycję” przedsiębiorstwa bowiem wypadki przy pracy i choroby zawodowe negatywnie na nią wpływają m.in. poprzez zmniejszanie wydajności pracy i produkcji, opcję ponoszenia zwiększonej składki ubezpieczeniowej (kosztów ubezpieczenia), koszty ewentualnego uczestniczenia w postępowaniach sądowych, itd.

Najważniejsze jest jednak określenie jak znaczące zagrożenia występują w miejscu pracy i czy zapobiega się im przy pomocy właściwych i wystarczających środków zaradczych. Przykładowo: porażenie prądem elektrycznym może być śmiertelne, ale jego ryzyko jest bardzo małe w środowisku biurowym – oczywiście pod warunkiem, że elementy pod napięciem są dobrze izolowanie, a części metalowe dobrze uziemione.

Czyj to obowiązek?

Polski ustawodawca oczywiście uregulował wszelkie zasady związane z ryzykiem zawodowym oraz jego analizą. Zgodnie z przepisami, do obowiązków każdego pracodawcy należy przede wszystkim zapewnienie pracownikom bezpieczeństwa oraz higieny pracy w zakładzie pracy. W art. 104 pkt. 8 KP wskazano, że pracodawca jest zobligowany do określenia w regulaminie pracy obowiązków dotyczących BHP oraz ochrony przeciwpożarowej. W tym także sposobu informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiążę się z wykonywaną przez nich pracą. W myśl tej ustawy, na pracodawcy ciąży ponadto obowiązek podjęcia wszelkich działań mających na celu zapobieganie wystąpieniu nagłego niebezpieczeństwa.  

Kto przeprowadza ocenę ryzyka zawodowego?

Ocena ryzyka zawodowego to proces składający się z kilku etapów, który uwzględnia jak najwięcej elementów mogących mieć wpływ na wynik.

Pod uwagę bierze się przede wszystkim czynniki:

• fizyczne (m.in. poziom hałasu, występowanie różnego typu promieniowania oraz pola elektromagnetycznego, wibracji, obecność pyłów);
• psychiczne (m.in. stres, monotonia);
• biologiczne (m.in. występowanie alergenów, grzybów, pleśni, wirusów czy bakterii, potencjalne ryzyko zarażenia się);
• oraz czynniki chemiczne (m.in. każdy pierwiastek lub związek chemiczny). Obowiązek przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego spoczywa na pracodawcy, który powinien działać w tym obszarze zgodnie z przyjętymi standardami.

Dlaczego pracodawca zobowiązany jest ocenić ryzyko zawodowe na stanowiskach swoich pracowników?

Praktycznie wszyscy zatrudnieni, przebywając w środowisku pracy są narażeni na oddziaływanie różnych czynników. Między innymi niebezpiecznych, szkodliwych, uciążliwych, zagrażających ich zdrowiu lub życiu. Praca w warunkach narażenia na oddziaływanie tych czynników stwarza możliwość wystąpienia niekorzystnych skutków dla zdrowia i życia pracownika. Natomiast prawdopodobieństwo i zakres tych następstw określa się, jako ryzyko zawodowe. Dlatego, pracodawca zobowiązany jest ocenić ryzyko zawodowe na tych stanowiskach. Ocena ryzyka zawodowego powinna być traktowana, jako proces ciągły, prowadzący do systematycznej poprawy warunków pracy i powtarzana okresowo.

Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego (ORZ)

Pracodawca ma obowiązek prowadzenia dokumentacji oceny ryzyka zawodowego oraz zastosowanych niezbędnych środków profilaktycznych. Przyjmuje się, że dokumenty te powinny być sporządzane przy współudziale pracowników lub ich przedstawicieli, a następnie udostępnione im do wglądu. Kluczowe znaczenie ma więc prawidłowa komunikacja pomiędzy pracodawcą a pracownikami oraz informowanie ich o wynikach przeprowadzonych działań. Do dokumentacji ORZ warto dołączyć dokumenty, które były podstawą do przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego lub ich treść miała wpływ na uzyskany wynik.

Mnogość uregulowań prawnych i to, jak wielu profesji dotyczy ocena ryzyka zawodowego sprawiają, że wielu pracodawców zastanawia się nad metodą działania. Analiza musi być bowiem jak najbardziej obiektywna, rzetelna i zgodna z przyjętymi procedurami. Nie każdy pracodawca ma jednak możliwość oddelegowania do tego zadania swoich pracowników lub zlecenia jego wykonania podmiotowi zewnętrznemu. W takich okolicznościach z niezwykle pomocnym rozwiązaniem przychodzimy MY. (ubrani cali na biało)

Jednorazowe zlecenie

Nie posiadasz Oceny ryzyka zawodowego, albo potrzebujesz jej aktualizacji? Nasi BHP’owcy nie potrzebują podpisywania umów na stałą obsługę Twojej firmy aby wykonać dla Ciebie to zlecenie. Zamiast szukać gotowych (nie zawsze zaktualizowanych) dokumentów ORZ w Internecie- wyślij zapytanie. Jeden z naszych BHP’owców skontaktuje się z Tobą- dopyta o wszystkie szczegóły. W tym scenariuszu Ty masz problem z głowy i nie musisz zawracać sobie głowy mozolnym sporządzaniem dokumentacji.

Sprawdź jak działa jednorazowe zlecenie w Mefisto- obiecuję Ci, że jest to proste jak konstrukcja cepa 😉 
Ps. Sprawdź FAQ.