Tzw. urlopy okolicznościowe to zwolnienia od pracy udzielane pracownikom w związku z określonymi zdarzeniami rodzinnymi i osobistymi (takimi jak ślub pracownika, narodziny dziecka, zgon i pogrzeb bliskiej osoby). Ich celem jest umożliwienie pracownikowi wzięcia udziału w tych zdarzeniach oraz załatwienie spraw z nimi związanych.

Za czas zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia – § 15 i 16 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.

Jeżeli istnieją okoliczności uzasadniające udzielenie pracownikowi urlopu okolicznościowego, pracodawca ma obowiązek takiego urlopu udzielić i nie może pracownika z niego odwołać.

Urlopu okolicznościowego udziela się na dni pracy. Pracodawca powinien udzielić urlopu w terminie wskazanym przez pracownika, przy czym przyjmuje się, że termin ten powinien pozostawać w związku czasowym z wydarzeniem, które stanowi podstawę skorzystania ze zwolnienia. Jeżeli pracownik wykaże istnienie okoliczności uzasadniających udzielenie urlopu okolicznościowego, pracodawca ma obowiązek takiego urlopu udzielić.